Tajemnice orgazmu i podniecenia u kobiet

Orgazm i podniecenie seksualne u kobiet to zjawiska, które długo wymykało się badaniom obiektywnym. Dopiero wprowadzanie metod obrazowania przy użyciu funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fNMR), techniki polegającej w swej istocie na mierzeniu przepływu krwi w danym narządzie lub obszarze mózgu, pozwoliło na badania, w których nie trzeba było opierać się jedynie na odpowiedziach badanych.

Gian Lorenzo Bernini: L’estasi della Beata Ludovica Albertoni, marmur, 1671-1674

Typowy męski szowinistyczny dowcip to zapytanie: “Po czym można poznać, że kobieta przeżywa orgazm?”, a gdy pytany lub pytana wymienia kilka objawów, pytający konkluduje: “A kogo to obchodzi?”. W rzeczywistości jednak problem jest bardzo interesujący, czego dowodem jest liczba publikacji pojawiająca się w najważniejszej bazie prac naukowych, Medline, gromadzącej streszczenia prac opublikowanych w uznanych czasopismach. Aktualnie liczba tych pozycji wynosi 1994. Ostatnio zajęły się tym blogi naukowe, w tym godny polecenia Neurotic physiology.

Interesujące badania jak narasta aktywność mózgowa kobiety w czasie orgazmu przeprowadzono przy okazji sprawdzania, czy satysfakcja seksualna może występować u kobiet z uszkodzonym rdzeniem kręgowym. Badając aktywność mózgu w czasie dobrowolnej stymulacji cerwikalnej (czyli po prosu masturbacji) uzyskano nie tylko dowód, że zerwanie rdzenia nie uniemożliwia przeżywania orgazmu (wrażenia seksualne z dolnej, sparaliżowanej części ciała są przenoszone przez nerw błędny), ale zbadać całą sekwencje zdarzeń(Komisaruk BR i wsp. Brain Res 2004,1024, 77-88). Jak wykazują kolejne skany na samym początku stymulacji aktywuje się zestaw jąder migdałowatych, zaangażowany w procesach emocjonalnych, następnie pobudzenie obejmuje zwoje podstawy i korę wyspową, a więc obszary zaangażowane w generowanie przyjemności i satysfakcji oraz aktywności ruchowej, a wreszcie, kiedy rozpoczyna się właściwy orgazm, aktywacja obejmuje jądro półleżące przegrody (również silnie związane z układem nagrody), podwzgórze (regulacja hormonalna) i hipokamp (pami).

Badania fNMR mogą także stwierdzić istnienie “fizycznego” podniecenia seksualnego u kobiet. Podobnie jak u mężczyzn, podniecenie takie jest związane z napływem krwi do narządów płciowych, ale o ile u mężczyzn nie było kłopotu z badaniem tego zjawiska (pomiar tumenescencji prącia jest procedurą banalną), u kobiet sprawa jest ukryta. Badania prowadzone metodyką fNMR przez Anastazję Deliganis i jej kolegów. (Radiology, 2002, 225, 791-799) oceniały stopień podniecenia seksualnego u kobiet oglądających filmy pornograficzne i wykazały, że rzeczywiście oglądanie filmów hard-core podnieca kobiety, co przejawia się napływem krwi do trzonu łechtaczki (czego innymi metodami ocenić się nie da), a co więcej – że bardziej podniecają się kobiety starsze, które już przeszły menopauzę.

Bez nowoczesnej techniki nie da rady! Obiektywne badania seksualności kobiecej są koniecznością, gdyż z reguły kobiety odczuwają opory przed ujawnieniem pełni swej seksualności, nie podają pełnej prawdy o swoich zainteresowaniach seksualnych i zaniżają liczbę partnerów. W Wielkiej Brytanii mężczyźni średnio przyznają się do posiadania 13 partnerek seksualnych w ciągu życia, podczas gdy kobiety – tylko do 9. Taki absolutnie niemożliwy wynik przypisywano temu, że z jednej strony panowie się przechwalają, zawyżając liczbę sukcesów, a z drugiej panie nie przyznają się do wszystkiego.

Aby to sprawdzić Terri Fisher i Michele Alexander przebadały ponad 248 studentów i studentek stanu wolnego, w wieku 18-25 lat, prosząc o wypełnienie ankiety pytającej o pewne aspekty ich aktywności seksualnej, z tym, że badanych podzielone na trzy grupy: jednym powiedziano, że badający może mieć wgląd w wyniki ankiet, drugim – że ankiety, wypełnianie w pustym pokoju, są całkowicie anonimowe i nie ma sposobu zidentyfikowania respondenta, a trzecim przyczepiono badanym do głowy elektrody, informując, że są to czujniki detektora kłamstwa (J Sex Res. 2003 40, 27-35).

Okazało się, że pytani o zachowania autoerotyczne (oglądanie pornografii i masturbacja) i liczbę partnerek studenci we wszystkich trzech sytuacjach odpowiadali prawie tak samo. Inaczej było z dziewczynami: ich odpowiedzi w warunkach grożących zdemaskowaniem kłamstwa podawały aktywność znacznie bujniejszą niż w innych, w których kłamstwo mogło pozostać niewykryte. Odpowiedzi studentek “pod detektorem kłamstw” nie różniły się od odpowiedzi ich kolegów.

Czy oznacza to, że paniom można mniej wierzyć w sprawie seksu? Doświadczenie uczy, że tak, a wiemy to nawet bez badań naukowych.

~ - autor: vetulani w dniu 18 listopada, 2010.