O ziewaniu słów kilka

Ziewanie jest zachowaniem niezmiernie popularnym wśród nas, kręgowców. Występuje u ryb, ptaków i ssaków. Towarzyszy nam od życia płodowego po późną starość.

Ludzkie ziewnięcie trwa około 6 sekund i polega na niezależnym od woli otwarciu ust, głębokim wdechu, krótkim bezdechu i powolnym wypuszczeniu powietrza. Ta niby prosta czynność ma złożone podłoże neurobiologiczne.

Wybitna polska uczona, Ewa Mogilnicka, odkryła, że ziewanie wywoływane jest przez pobudzanie układu dopaminergicznego, który odpowiada za regulację naszej motywacji i przyjemności (co wydaje się nieco paradoksalne).

Jako że ewolucja nie wyeliminowała ziewania, biolog zakłada, że jest ono pożyteczne. Ale dlaczego? Począwszy od Hipokratesa, który uważał, że ziewanie wymienia złe powietrze w płucach, uczeni sądzili, że ziewanie ma regulować jakiś parametr biologiczny, na przykład utlenienie krwi, temperaturę ciała czy poziom pobudzenia mózgu.

Dopiero 24 wieki po Hipokratesie Barbizet wystąpił z radykalnie odmiennym tłumaczeniem: ziewanie ma być niewerbalną formą komunikacji, synchronizującą zachowanie grupy. Ostatnio przeprowadzona analiza wszystkich ważniejszych hipotez na temat ziewania wskazuje, że ta teoria ziewania jest najprawdopodobniejsza. U ludzi sygnalizuje ono naszą senność, znudzenie lub łagodny stres psychologiczny. Odkrycie neuronów lustrzanych w połowie lat 90. wyjaśniło, dlaczego jest ono tak zaraźliwe. Wciąż jednak pozostaje jednym z najbardziej tajemniczych zachowań.

~ - autor: vetulani w dniu 21 lipca, 2010.